door Eric Kellens
Bert Kellens, een neef van mij, kon op een rommelmarkt in Menen de hand leggen op een doos glasnegatieven. Naar schatting een 400 negatieven, stereoscopisch, van het Belgische front uit WOI. Wat er precies opstaat wist hij niet!
In maart 2017 scande ik alle negatieven in met een Canon 9000F Mark II. Voor het inscannen maakte ik een aangepaste houder omdat het formaat van de glasplaatjes niet paste in de bijgeleverde standaard negatief- of diahouders.
De glasplaatjes hebben een afmeting van 115 x 45mm en een dikte van ongeveer 1mm. Ze zijn in prima staat, wat niet kan gezegd worden van de emulsielaag. Bij sommige komt de laag los, krult of barst. De negatieven zijn dan ook honderd jaar oud! De negatieven zelf zijn twee maal 45x40mm groot. Van deze negatieven werd er vroeger een positief beeld gemaakt die dan in een kleine handkijker geplaatst kon worden, waardoor een 3D-beeld ontstond! De stereoscopie is bijna net zo oud als de fotografie zelf. Al sinds 1850 creëren stereo- of 3D-foto’s een ruimtelijke indruk. Het 3D-perspectief vereist twee foto’s naast elkaar, één voor elk oog. De foto’s werden gemaakt met eenvoudig hanteerbare stereocamera’s, een fototoestel met twee objectieven.
Tussen alle negatieven zit er één positieve en zijn negatieve opname. Naast de glasplaatjes zitten er ook nog negen negatiefopnames op filmdrager (zelfde formaat als de glasplaatjes) en nog eens 20 opnames op rolfilm formaat 63x41mm.
Bert Kellens, een neef van mij, kon op een rommelmarkt in Menen de hand leggen op een doos glasnegatieven. Naar schatting een 400 negatieven, stereoscopisch, van het Belgische front uit WOI. Wat er precies opstaat wist hij niet!
In maart 2017 scande ik alle negatieven in met een Canon 9000F Mark II. Voor het inscannen maakte ik een aangepaste houder omdat het formaat van de glasplaatjes niet paste in de bijgeleverde standaard negatief- of diahouders.
De glasplaatjes hebben een afmeting van 115 x 45mm en een dikte van ongeveer 1mm. Ze zijn in prima staat, wat niet kan gezegd worden van de emulsielaag. Bij sommige komt de laag los, krult of barst. De negatieven zijn dan ook honderd jaar oud! De negatieven zelf zijn twee maal 45x40mm groot. Van deze negatieven werd er vroeger een positief beeld gemaakt die dan in een kleine handkijker geplaatst kon worden, waardoor een 3D-beeld ontstond! De stereoscopie is bijna net zo oud als de fotografie zelf. Al sinds 1850 creëren stereo- of 3D-foto’s een ruimtelijke indruk. Het 3D-perspectief vereist twee foto’s naast elkaar, één voor elk oog. De foto’s werden gemaakt met eenvoudig hanteerbare stereocamera’s, een fototoestel met twee objectieven.
Tussen alle negatieven zit er één positieve en zijn negatieve opname. Naast de glasplaatjes zitten er ook nog negen negatiefopnames op filmdrager (zelfde formaat als de glasplaatjes) en nog eens 20 opnames op rolfilm formaat 63x41mm.
 |  |  |
De foto’s zijn vermoedelijk genomen in de periode 1917-1918 met een stereoscopische camera. Het type of merk is moeilijk te achterhalen. Door de slagschaduw van de fotograaf die te zien is op sommige foto's, is het wel duidelijk dat de camera op ooghoogte gehouden werd en hij dus met een zoeker werkte en niet met een matglas (op borsthoogte).
Het archief bevat een uiteenlopende waaier van onderwerpen, personen, gebeurtenissen en gebouwen. De fotograaf was duidelijk iemand van het hoger kader, geen gewone soldaat… hij kwam te veel op verschillende plaatsen en kon zelfs dicht bij Koning Albert I komen! Want die is wel heel duidelijk herkenbaar op sommige foto's. Ook de koningin en haar kinderen kon ik thuis wijzen, maar die andere personen (officieren en soldaten) een naam geven is niet evident!
De fotograaf had in ieder geval een voorliefde voor kerken (of wat er van overbleef) en kapellen, pastoors, artilleriegeschut, begrafenissen en begraafplaatsen… met heldenhuldezerken!
Wie de eigenaar en maker is van al deze opnames werd na enig opzoekwerk duidelijk. Het bleek Richard Dedeurwaerder te zijn. Geboren te Zwevegem in 1880 en tot priester gewijd te Brugge in 1905. Tijdens de oorlog werd hij aangesteld als aalmoezenier en toegewezen aan diverse artillerieregimenten van de Belgische strijdkrachten. Als aalmoezenier en als medewerker van de Frontbeweging was Richard Dedeurwaerder aanwezig op verschillende vergaderingen, bijeenkomsten en defilés die hij op de gevoelige plaat vastlegde. Wat opvalt in het archief van Richard is dat hij druk kon rondrijden achter het front. Hij bezocht bijna het gehele gebied van de Westhoek dat door de Belgen werd gecontroleerd en maakte er foto's van. Ook alle facetten van de Belgische veldartillerie bracht hij in beeld. Echt in de vuurlinie is Dedeurwaerder waarschijnlijk nooit geweest. De oorlogsgruwel heeft hij dan ook niet gefotografeerd. Met zijn engagement voor de Frontbeweging kwam hij wel in contact met de soldaten en kwam hij ook in hun verblijven.
Met de digitale reproducties van deze unieke verzameling authentieke beelden heb ik een overzichtsprojectie gemaakt die naast de andere tentoongestelde foto's en digitale beelden te zien zal zijn in C.C. De Beuk in Kortemark tijdens de expositie 'Remembrance 14/18' op zondag 25 februari 2018 van 10-12 u en van 14-17 u. De toegang is gratis.
Hebt U verdere interesse in deze unieke collectie en wil je uw bezoek aan de tentoonstelling voorbereiden, dan kan je hieronder een document downloaden met uitgebreide informatie en een aantal foto's uit de verzameling.
DOWNLOAD
Het archief bevat een uiteenlopende waaier van onderwerpen, personen, gebeurtenissen en gebouwen. De fotograaf was duidelijk iemand van het hoger kader, geen gewone soldaat… hij kwam te veel op verschillende plaatsen en kon zelfs dicht bij Koning Albert I komen! Want die is wel heel duidelijk herkenbaar op sommige foto's. Ook de koningin en haar kinderen kon ik thuis wijzen, maar die andere personen (officieren en soldaten) een naam geven is niet evident!
De fotograaf had in ieder geval een voorliefde voor kerken (of wat er van overbleef) en kapellen, pastoors, artilleriegeschut, begrafenissen en begraafplaatsen… met heldenhuldezerken!
Wie de eigenaar en maker is van al deze opnames werd na enig opzoekwerk duidelijk. Het bleek Richard Dedeurwaerder te zijn. Geboren te Zwevegem in 1880 en tot priester gewijd te Brugge in 1905. Tijdens de oorlog werd hij aangesteld als aalmoezenier en toegewezen aan diverse artillerieregimenten van de Belgische strijdkrachten. Als aalmoezenier en als medewerker van de Frontbeweging was Richard Dedeurwaerder aanwezig op verschillende vergaderingen, bijeenkomsten en defilés die hij op de gevoelige plaat vastlegde. Wat opvalt in het archief van Richard is dat hij druk kon rondrijden achter het front. Hij bezocht bijna het gehele gebied van de Westhoek dat door de Belgen werd gecontroleerd en maakte er foto's van. Ook alle facetten van de Belgische veldartillerie bracht hij in beeld. Echt in de vuurlinie is Dedeurwaerder waarschijnlijk nooit geweest. De oorlogsgruwel heeft hij dan ook niet gefotografeerd. Met zijn engagement voor de Frontbeweging kwam hij wel in contact met de soldaten en kwam hij ook in hun verblijven.
Met de digitale reproducties van deze unieke verzameling authentieke beelden heb ik een overzichtsprojectie gemaakt die naast de andere tentoongestelde foto's en digitale beelden te zien zal zijn in C.C. De Beuk in Kortemark tijdens de expositie 'Remembrance 14/18' op zondag 25 februari 2018 van 10-12 u en van 14-17 u. De toegang is gratis.
Hebt U verdere interesse in deze unieke collectie en wil je uw bezoek aan de tentoonstelling voorbereiden, dan kan je hieronder een document downloaden met uitgebreide informatie en een aantal foto's uit de verzameling.
DOWNLOAD
